Luchtvochtigheid in huis: wat is de ideale luchtvochtigheid?

Een evenwichtige luchtvochtigheid in huis is cruciaal voor je gezondheid. Door een te hoge vochtigheidsgraad in huis kunnen jij en je gezinsleden op lange termijn bovendien schadelijke effecten ondervinden.

Ontdek hier hoe je de ideale luchtvochtigheid in huis bereikt. Wil je direct in contact komen met vocht- en ventilatie-experts? Stel je vraag en ontvang tot 5 prijsoffertes op maat via onze offertepagina.

Wat is luchtvochtigheid precies?

De term luchtvochtigheid slaat op de hoeveelheid vocht (waterdamp) in de lucht ten opzichte van de maximale hoeveelheid vocht die de lucht kan opnemen. Daarom spreken we over de relatieve luchtvochtigheid (uitgedrukt in een percentage). De relatieve luchtvochtigheid in huis is onderhevig aan luchtdruk en temperatuur.

Wat is de ideale luchtvochtigheid in huis?

De ideale vochtigheidsgraad in huis schommelt tussen de 40% en 60%. Bij deze luchtvochtigheidgraad creëer je een gezond binnenklimaat. Ventilatie speelt hierin een cruciale rol.

We geven je graag een aantal simpele tips om de hoeveelheid vocht in de binnenlucht te verlagen:

1. Zet dagelijks ramen en deuren open om je huis te verluchten
2. Plaats tijdens het koken de deksels op de pannen
3. Maak tijdens het koken gebruik van de afzuigkap
4. Zet een raam open terwijl je een douche neemt of installeer een mechanisch ventilatiesysteem. Zowel bij nieuwbouw als renovatie is mechanische ventilatie een aanrader.
5. Maak na het douchen de natte muren en glazen wanden droog met een trekker
6. Droog bij mooi weer je was buiten

Haalt dit alles niets uit? Dan kan het zijn dat je met een ernstig probleem zit. Het is dan belangrijk om de oorzaak te achterhalen en de mogelijke gevolgen te overlopen van de te lage of te hoge relatieve luchtvochtigheid. Zodat je de situatie kan inschatten en het probleem met beide handen aanpakken. Of indien nodig, dat je tijdig een vochtspecialist kan inschakelen.

Hoe een gezond binnenklimaat creëren?

Goede ventilatie is de basis voor een gezond binnenklimaat. Zeker in huizen die goed geïsoleerd zijn, volstaat het niet om af en toe een raam open te zetten of ventilatieroosters te plaatsen. Een mechanisch ventilatiesysteem is dan noodzakelijk, maar hoe kies je de juiste ventilatie? Hieronder vind je de verschillende soorten ventilatiesystemen:

Ventilatiesysteem B: verse lucht mechanisch aanvoeren

Dit systeem werkt met een ventilator die verse lucht in huis blaast, en afvoerkanalen die de lucht natuurlijk afvoeren. Een ventilatiesysteem B is het goedkoopst, maar er gaat wel veel warmte verloren via de afvoerkanalen.

Ventilatiesysteem C: vervuilde lucht mechanisch afvoeren

In plaats van frisse lucht toe te voeren gebruikt een ventilatiesysteem C een ventilator om vochtige lucht af te voeren. De hoeveelheid afgevoerde lucht valt eenvoudig te regelen, maar ook hier verlies je veel warmte.

Ventilatiesysteem D: balansventilatie

Bij balansventilatie verloopt de toevoer en de afvoer van de binnenlucht volledig mechanisch. Daarbij wordt de warmte van de afgevoerde lucht gerecupereerd. Zo blijft het warmteverlies beperkt. Dit systeem houdt de luchtvochtigheid in huis in balans, mits goed onderhoud.

Luchtvochtigheid in slaapkamer

Voor een optimale nachtrust is een gezond binnenklimmat nodig en dus ook een goede luchtvochtigheid. De ideale luchtvochtigheid schommelt net zoals in de rest van je huis best tussen 40 en 60 %.

Ligt de luchtvochtigheid in je slaapkamer hoger of lager? Dan kan je frequenter last krijgen van droge ogen, hoofdpijn, geïrriteerde luchtwegen, barstjes in de lippen en vermoeidheid.

Bij een te lage luchtvochtigheid verdampt ons lichaam sneller zweet en krijgen onze longen minder zuurstof. Bovendien kunnen virussen zich makkelijker en sneller verspreiden. Gevolg: onze nachtrust geraakt verstoord.

Net zoals in je slaapkamer ligt de ideale vochtigheidsgraad in je babykamer tussen 40 en 60 % en een temperatuur van 16 à 18 °C. Baby’s zijn overigens nog gevoeliger voor droge lucht dan volwassenen. Je volgt de vochtigheidsgraad dus best goed op. Gebruik hiervoor een hygrometer.

Te hoge luchtvochtigheid in huis

Wanneer de relatieve luchtvochtigheid te hoog (meer dan 60%) is, krijgen je huis en je gezondheid het zwaar te verduren.

Gevolgen voor je huis

In huis ontwikkelt zich al snel een muffe geur en voelen gordijnen klam aan. Na verloop van tijd leidt die muffe lucht tot vochtplekken, loshangend behang, afbladerende verf, schimmel en houtrot.

Door een te hoge luchtvochtigheid is de gevoelstemperatuur van de lucht in huis vaak hoger dan ze eigenlijk is. Als bewoner heb je het daardoor vaak te warm, omdat je je lichaamswarmte niet goed kwijt kan.

Wanneer het koud is en de verwarming opendraait, moet je bovendien langer wachten voor het echt warm. Dat komt doordat vochtige lucht trager opwarmt. Wat op zijn beurt nadelig is voor je portemonnee.

Gevolgen voor je gezondheid

Daarnaast heeft de vervuilde lucht ook gevolgen voor je gezondheid. Men krijgt sneller last van:

• Allergie: Voel je je vaak benauwd? Vertoon je symptomen van astma? De kans bestaat dat je allergisch bent aan zilvervisjes. Die komen vaak voor op vochtige plaatsen.
• Astma: dat is een allergische reactie op pollen en huismijt. Beide komen voor in vochtige huizen. Symptomen zijn kortademigheid, hoesten en een piepende ademhaling.
• Chronische Rhinitis: dat is een ontsteking van het neusslijmvlies. Je loopt risico in een huis met een te hoge luchtvochtigheid door de aanwezigheid van schimmels en huismijt.
• Eczeem en droge huid: warmte en vocht vormen de ideale broeihaard voor huisstofmijt. Deze onzichtbaar kleine mijt is verantwoordelijk voor het ontsteken van de droge huid.
• Zwarte schimmel: deze kan zich snel voortplanten in een vochtig huis. Hierdoor komen sporen terecht op je meubels en kleding. Contact met sporen zwarte schimmel zorgen voor wondjes en irritatie van de huid.
• Formaldehyde: deze stof komt makkelijker vrij in een vochtige woning. Het kleurloze gas kan de neus, keel en ogen irriteren. Bij contact met de huid ontstaat eczeem.

Het belang van een gezond binnenklimaat en goede ventilatie om tot de ideale luchtvochtigheid te komen valt dus niet te onderschatten. Meer weten? Hier vind je extra informatie over de schadelijke gevolgen van vocht in huis.

Je merkt dat een kordate aanpak noodzakelijk is bij een hoge luchtvochtigheid. Wacht dus niet te lang!

Vraag gratis advies aan een vochtspecialist

Oorzaken van een te hoge luchtvochtigheid?

Opstijgend vocht

Opstijgend vocht is een veel voorkomend probleem dat zich in de vorm van vochtplekken manifesteert. Vaak in de muren ter hoogte van de plinten! Zoals de naam doet vermoeden gaat het om vocht dat via de muren opstijgt. Dit vocht komt uit de kruipruimte of kelder en dringt door tot je woning. Het is eigenlijk grondwater dat het metselwerk absorbeert.

Condensatievocht

In elk huis worden dagelijks grote hoeveelheden vocht geproduceerd. Denk dan aan douchen, koken, baden en natte was binnen laten drogen.

Wanneer dit vocht door slechte ventilatie geen uitweg vindt, slaat het neer tegen koele oppervlakken als ramen en muren en condenseert het. De muur absorbeert de waterdamp en er ontstaan vochtplekken die uiteindelijk kunnen gaan schimmelen.

Onvoldoende geventileerde kelders zijn het voorbeeld bij uitstek. In dit deel van het huis is er vaak sprake van condensvorming en een muffe geur.
De meest efficiënte oplossing om de luchtvochtigheid in huis te verbeteren is goede ventilatie. De natte, vervuilde lucht moet kunnen worden afgevoerd. Omgekeerd moet er ook verse lucht kunnen worden aangeleverd.

Je kan je huis op twee manieren ventileren: door ramen en deuren dagelijks open te zetten of door mechanische ventilatie te plaatsen. Een mechanisch ventilatiesysteem is in in veel gevallen de meest doeltreffende oplossing.

Doorslaand vocht

Wanneer de gevelbekleding van je huis – vooral wanneer die uit bakstenen of bepleistering bestaat – door de jaren heen beschadigd is geraakt en dus poreus is geworden, kan het zijn dat regenwater bijvoorbeeld zich een weg baant naar de binnenmuur en ‘doorslaat’.

In de winter bevriest dit vocht en richt het grote schade aan, zowel aan de gevel als aan de binnenmuur.

Vooral oude huizen zonder spouw ondervinden hiervan hinder. Je kan dit herkennen aan de vochtplekken op je binnen en/of buitenmuren.

Doorslaand vocht wordt soms ten onrechte verwarmd met opstijgend vocht. Hoewel de oorzaak hiervan vaak elders ligt. Ook worden de vochtplekken op een totaal andere plek zichtbaar: ter hoogte van de plinten.

Lekkage

Afhankelijk van de grootte van het lek kan het zijn dat je plots van de ene dag op de andere vocht in de muren krijgt. Soms merk je pas na verloop van tijd iets op. Een lek kan groot of klein zijn. Beide komen geregeld voor en kunnen voor heel wat problemen zorgen.

Overtollig bouwvocht

Tijdens het bouwproces van een nieuw huis wordt heel wat water gebruikt. Als je huis af is, moet je voor je gaat verven en behangen een tijdje wachten tot alles weer is uitgehard. Doe je dit niet, dan sluit je het vocht in en creëer je problemen voor later.

Gedurende het uitharingsproces zal je de luchtvochtigheid in je nieuwe huis tijdelijk stijgen. Het is dus belangrijk om goed te ventileren. Je kan je woning op natuurlijke wijze laten drogen door bij droog weer ramen en deuren zoveel mogelijk open te zetten. Dit is volledig gratis, maar zeer tijdrovend (tot 18 maanden).

Je kan het proces versnellen door een bouwdroger te plaatsen. Dat is een machine die het vocht uit de lucht haalt en omzet in water dat wordt opgevangen in een bakje.

Doorsijpeling via het dak

Tot slot kunnen vochtproblemen ook voortvloeien uit een slechte dakconstructie. Het vocht sijpelt dan via het dak naar binnen, met condensatieproblemen tot gevolg. Vaak ligt de oorzaak aan het dampscherm. Dat ontbreekt of verkeerd geplaatst is: aan de warme in plaats van aan de koude zijde.

Vergelijk de prijzen voor professionals!

Wat als de vochtigheidsgraad in huis te laag is?

Bij een te lage luchtvochtigheid spreken we van droge lucht. Dit komt voor als de koude buitenlucht weinig vocht bevat. De frisse lucht komt in ons huis, warmt op en neemt meer vocht op. Op die manier daalt de relatieve luchtvochtigheid en krijgen we drogere lucht.

Als de luchtvochtigheid in huis te laag is, ofwel lager dan 40 % op de hygrometer, beginnen houten meubels, kozijnen en vloeren door uitdroging te barsten en te scheuren. Maar ook je gezondheid kan lijden onder te droge lucht.

Mensen die in woonruimtes met een te lage luchtvochtigheid leven, hebben vaak last van geïrriteerde luchtwegen, droge ogen of zelfs huidklachten.

Oorzaak van een te lage luchtvochtigheid zijn onder meer een slechte ventilatie en ruimtes die te hoog worden verwarmd.

Om tot de ideale luchtvochtigheid te komen zijn vochtverdampers aan de radiators een oplossing. Het water verdampt door het opwarmen van de chauffages. Het maakt de droge lucht dus vochtiger en doet de luchtvochtigheid stijgen. Zo blijft  de vochtigheidsgraad in huis constant tussen 40 en 60%.

Daarnaast biedt speciale luchtbevochtigsapparatuur de oplossing. Deze toestellen beschikken over een ingebouwde vochtmeter die op cruciale momenten automatisch extra vocht toevoegen aan de droge lucht.

Beide hulpmiddelen kunnen alvast bijdragen tot een ideale vochtigheidsgraad in huis.